خوشا به حال فقیران در روح
زیرا پادشـاهی آسـمان از آن ایشـان است
خوشا به حال ماتمیان
زیرا آنان تسـلی خواهـند یافـت
خوشا به حال حلیمان
زیرا آنان زمین را به ارث خواهند برد
خوشـا به حـال گرسـنگان و تشـنگان عدالــت
زیرا آنان سیر خواهند شد
خوشا به حال رحیمان
زیرا برآنان رحم خواهد شد
خوشا به حال پاک دلان
زیرا آنان خدا را خواهند دید
خوشا به حال صلح جویان
زیرا آنان فرزندان خدا خوانده خواهند شد
خوشا به حال آنان که در راه پارسایی آزار میبینند
زیرا پادشاهی آسمان از آن ایشان است
خوشا به حال شما آنگاه که مردم بخاطر من شما را دشنام دهندو آزار رسانند
و هر سخن بدی به دروغ علیه تان بگویند
خوش باشید و شادی کنید
زیرا پاداشتان در آسمان عظیم است
حال برای آنکه این نکات روشنتر گردد، بهتر است مطالب و موضوعات موعظه را به بخشهای مشخص تقسیم کنیم و در مورد هر بخش، توضیح کوتاهی بدهیم. بسیار مفید خواهد بود که کتاب انجیل را در مقابل خود داشته باشید و همراه ما به این بخشها مراجعه کنید.
بخش اول: ۵:۳-۱۲
بخش اول مطالب موعظه سر کوه مسیح، شامل آیات ۳ تا ۱۲ باب پنجم انجیل متی میگردد. این بخش را میتوان "خصوصیات یک مسیحی" نام نهاد. در این آیات است که عیسی "خوشابهحالها" را مطرح میکند. این هشت خوشابهحال، بیانگر هشت صفت و خصوصیت رفتار مسیحی در مقابل خدا و انسان میباشد. عیسی به هر مسیحی که این صفت و رفتار را پیشه خود سازد، وعده برکت آسمانی و الهی میدهد. از اینروست که به او خوشابهحال میگوید.
بخش دوم: ۵:۱۳-۱۶
بخش دوم موعظه در آیات ۱۳ تا ۱۶ باب پنجم انجیل متی یافت میشود. این بخش را میتوان "تأثیر مسیحی بر اطرافیان" نام نهاد. عیسی تأثیری را که یک مسیحی باید بر جامعه خود بگذارد، به نور و نمک تشبیه میکند. این تأثیر مثبت فقط و فقط زمانی میسر خواهد بود که شاگرد مسیح مطابق آن صفات و خصوصیات رفتاری که در "خوشابهحالها" بیان شده، زندگی کند.
بخش سوم: ۵:۱۷-۴۸
بخش سوم موعظه را در آیه های ۱۷ تا ۴۸ این باب از انجیل متی مییابیم و عنوان کلی آن را "دینداری مسیحی" میگذاریم. در این بخش، خداوند عیسی شاگردان خود را دعوت میکند تا به "عمق" احکام و "مقصود" خدا از اعطای آنها بنگرند. کاتبان و فریسیان فقط به ظاهر حکم توجه داشتند؛ در نظر آنان اگر کسی عملِ زنا را انجام ندهد، مطابق حکم خدا عمل کرده است و شخصی است دیندار. اما عیسی توجه شاگردان را به دل معطوف میدارد. شخص حتی اگر عملِ زنا را انجام ندهد، اما دل و فکرش پر از شهوت باشد، به همان اندازه زناکار است. عیسی نگاهها را به انگیزههای درونی و نهان انسان جلب کرد. هرگاه انگیزهها اصلاح شوند، اعمال نیز خودبهخود اصلاح خواهد شد. بهاین شکل است که دینداری (عدالتِ) شاگردان از دینداری کاتبان و فریسیان افزون خواهد شد.
بخش چهارم: ۶:۱-۱۸
آیات ۱ تا ۱۸ از بابِ ششمِ انجیل متی ، چهارمین بخش از مطالب موعظه بالای کوه مسیح را تشکیل میدهد و بحث آن پیرامون "عبادت مسیحی" میباشد. عبادت و پرستش شاگرد مسیح باید پیش از هر چیز، واقعی و صادقانه و صمیمانه و با تمام قلب و وجود باشد. مسیحی واقعی نباید مانند مذهبیون متظاهر، با انگیزههای ریاکارانه و خودنمایانه عبادت کند. عبادت او باید در حکم رابطهای خالص و صمیمی با خدای پدر باشد.
بخش پنجم: ۶:۱۹-۳۴
در این بخش، خداوند عیسی به بحث درباره مسأله "دنیادوستی" پرداخت. یک مسیحی نه فقط باید در رفتار و در عبادت با امتها متفاوت باشد، بلکه در تعیین هدف زندگی نیز باید با ایشان فرق داشته باشد. برای یک مسیحی واقعی، هدف زندگی کسب جاه و مال نیست. عیسای مسیح طرز فکر و نگرش پیروان خود را نسبت به ثروت دنیوی و جاه و مقام و قدرت تغییر میدهد. امکان ندارد بتوان هم خدا را پرستش و بندگی کرد و هم ثروت و مقام را. باید میان خدا و دنیادوستی، یکی را انتخاب کرد. مردم دنیوی و خدانشناس در زندگی هدفی ندارند جز کسب ثروت و مادیات. تمام تلاش آنان معطوف به همین هدف میباشد. آنها در این راه متحمل رنج، مشقت، اضطراب و غصه میگردند. شاگرد واقعی مسیح، در ضمن اینکه میداند به خوراک و پوشاک و آشیانه نیاز دارد، اما میداند که خدا بیش از او به فکر نیازهای اوست؛ او میداند که سرچشمۀ اصلی همۀ مواهب، خداست. بدون خدا، ثروتمندترین انسانها نیز قادر به بهره بردن از کوچکترین لذات زندگی نیستند. پس، عیسی شاگردان خود را تشویق میکند که پیش از هر چیز، به فکر خدا و اجرای احکام او بر روی زمین باشند و برای مادیات مانند بیایمانان غصه نخورند. به گفتۀ دیگر، هدف مسیحی در زندگی، مادیات نیست بلکه شناخت خداست و انجام ارادۀ او.
بخش ششم: ۷:۱-۲۰
در این آیات، مسیح به بحث درباره "روابط" میپردازد. شخص مسیحی در شبکهای پیچیده از روابط با انسانها قرار دارد. رابطه او با انسانها ارتباط نزدیکی با رابطه او با مسیح دارد. اگر رابطه شخص مسیحی با عیسای مسیح درست باشد، روابطش با دیگران نیز درست خواهد بود. او قادر خواهد شد روابط قدیمی خود را اصلاح کند و با اشخاص جدیدی ارتباط برقرار کند. شاگرد مسیح با این حالت جدید که آکنده از محبت و ایثار است، در روابط خود با دیگران، از ایشان ایراد نمیگیرد و انتقاد نمیکند، بلکه میکوشد ایشان را خدمت کند. او در روابطش با دیگران اگر دچار مشکلی شد، سعی نمیکند طرف مقابل را محکوم کند و خودش را تبرئه، بلکه میکوشد عیب و تقصیر خود را نیز بیابد و آنها را اصلاح کند. او در روابطش با دیگران، این گفته را سرمشق خود قرار میدهد که "آنچه خواهید که مردم به شما کنند، شما نیز بدیشان همچنان کنید."
بخش هفتم: ۷:۲۱-۲۷
این بخش به بحث درباره "تعهد مسیحی" اختصاص دارد. این بخش، نقطه اوج موعظه مسیح است. او فرمود که او را "خداوند یا سرور" خطاب کردن کافی نیست. مسأله اصلی این است که آیا به آنچه میگوییم واقعاً اعتقاد داریم یا نه، و به آنچه میشنویم عمل میکنیم یا نه. بهعبارت دیگر، باید دید که آیا مسیحی، به مسیح و به کلام او احساس تعهد میکند یا نه. سرنوشت ابدی او به این تعهد وابسته است. دانا کسی است که مسیح را اطاعت میکند. چنین شخصی، خانه ابدیت خود را بر بنیادی استوار بنا میکند که طوفانهای مشکلات و نومیدیها بر آن چیره نخواهد شد.
با مطرح کردن چنین تعهدی، مسیح موعظه بالای کوه را به پایان رساند. کسانی که آن روز سخنان عیسی را شنیدند، شگفتزده شدند، زیرا عیسی مانند علمای دینی و مفسرین تورات سخن نگفت بلکه مانند کسی که عطا کننده دین و شریعت است. بلی، او خود کسی بود که احکام دینی را وضع کرده بود. او سرچشمه همه احکام بود. او خود تفسیر همه احکام و معنی عمیق آنها بود.
منبع : www.kalameh.com
ترجمه : آرمان رشدی