فصل 1
1 امثال سلیمان بن داود پادشاه اسرائیل،
2 به جهت دانستن حكمت و عدل، و برای فهمیدن كلمات فطانت؛
3 به جهت اكتساب ادب معرفت‌آمیز، و عدالت و انصاف و استقامت؛
4 تا ساده دلان را زیركی بخشد، و جوانان را معرفت و تمیز؛
5 تا مرد حكیم بشنود و علم را بیفزاید، و مرد فهیم تدابیر را تحصیل نماید؛
6 تا امثال و كنایات را بفهمند، كلمات حكیمان و غوامض ایشان را.
7 ترس یهوه آغاز علم است، لیكن جاهلان حكمت و ادب را خوار می‌شمارند.
8 ای پسر من تأدیب پدر خود را بشنو، و تعلیم مادر خویش را ترك منما.
9 زیرا كه آنها تاج زیبایی برای سر تو، و جواهر برای گردن تو خواهد بود.
10 ای پسر من اگر گناهكاران تو را فریفته سازند، قبول منما.
11 اگر گویند: «همراه ما بیا تا برای خون در كمین بنشینیم، و برای بی‌گناهان بی‌جهت پنهان شویم،
12 مثل هاویه ایشان را زنده خواهیم بلعید، و تندرست مانند آنانی كه به گور فرو می‌روند.
13 هر گونه اموال نفیسه را پیدا خواهیم نمود و خانه‌های خود را از غنیمت مملو خواهیم ساخت.
14 قرعه خود را در میان ما بینداز. و جمیع ما را یك كیسه خواهد بود.»
15 ای پسر من با ایشان در راه مرو. و پای خود را از طریقهای ایشان باز دار
16 زیرا كه پایهای ایشان برای شرارت می‌دود و به جهت ریختن خون می‌شتابد.
17 به تحقیق، گستردن دام در نظر هر بالداری بی‌فایده است.
18 لیكن ایشان به جهت خون خود كمین می‌سازند، و برای جان خویش پنهان می‌شوند.
19 همچنین است راههای هر كس كه طّماع سود باشد، كه آن جان مالك خود را هلاك می‌سازد.
20 حكمت در بیرون ندا می‌دهد و در شوارع عام آواز خود را بلند می‌كند.
21 در سر چهارراهها در دهنه دروازه‌ها می‌خواند و در شهر به سخنان خود متّكلم می‌شود
22 كه «ای جاهلان تا به كی جهالت را دوست خواهید داشت؟ و تا به كی مستهزئین از استهزا شادی می‌كنند و احمقان از معرفت نفرت می‌نمایند؟
23 به سبب عتاب من بازگشت نمایید. اینك روح خود را بر شما افاضه خواهم نمود و كلمات خود را بر شما اعلام خواهم كرد.
24 زیرا كه چون خواندم، شما ابا نمودید و دستهای خود را افراشتم و كسی اعتنا نكرد.
25 بلكه تمامی نصیحت مرا ترك نمودید و توبیخ مرا نخواستید.
26 پس من نیز در حین مصیبت شما خواهم خندید و چون ترس بر شما مستولی شود استهزا خواهم نمود.
27 چون‌خوف مثل باد تند بر شما عارض شود، و مصیبت مثل گردباد به شما دررسد، حینی كه تنگی و ضیق بر شما آید.
28 آنگاه مرا خواهند خواند لیكن اجابت نخواهم كرد، و صبحگاهان مرا جستجو خواهند نمود اما مرا نخواهند یافت.
29 چونكه معرفت را مكروه داشتند، و ترس خداوند را اختیار ننمودند،
30 و نصیحت مرا پسند نكردند، و تمامی توبیخ مرا خوار شمردند،
31 بنابراین، از میوه طریق خود خواهند خورد، و از تدابیر خویش سیر خواهند شد.
32 زیرا كه ارتدادِ جاهلان، ایشان را خواهد كشت و راحتِ غافلانه احمقان، ایشان را هلاك خواهد ساخت.
33 اما هر كه مرا بشنود در امنّیت ساكن خواهد بود، و از ترس بلا مستریح خواهد ماند.»